De ingrediënten waaruit cosmetica zijn samengesteld, kunnen synthetisch of natuurlijk van aard zijn. Kort samengevat zijn synthetische ingrediënten stoffen die door de mens zijn gemaakt. Natuurlijke ingrediënten zijn afkomstig uit de natuur.
De groeiende consumentenvraag naar natuurlijke en biologische ingrediënten in cosmetische producten is een belangrijke trend die ook terug te zien is in andere sectoren, waaronder de voedingsmiddelen en -supplementen sectoren.
Filosofie
De meeste natuurcosmeticafabrikanten delen echter, een filosofie. Deze zou je kunnen omschrijven als: het goede uit de natuur gebruiken en/of produceren met respect voor de natuur. Natuurlijke ingrediënten en heilzame planten, kruiden en bloemen vormen de basis voor de cosmeticaproducten. De producten ondersteunen het verzorgende en herstellende vermogen van de huid.
Natuurlijke cosmetica en veiligheid
De realiteit is: of een stof nu gemaakt is door de mens, nagebootst uit de natuur of direct onttrokken uit de natuur zegt niets over de mate van veiligheid.
Sommige mensen hechten aan de term ‘natuurlijk’, omdat zij dat associëren met ‘gezond’. Het is echter niet zo dat natuurlijke stoffen per definitie beter zijn dan synthetische stoffen. In de natuur komen genoeg stoffen voor die schadelijk kunnen zijn voor de gezondheid, bijvoorbeeld giftige paddenstoelen. Daarnaast kunnen natuurlijke oliën allergenen bevatten die bij sommige mensen huidreacties veroorzaken. Alle stoffen kunnen schadelijk zijn voor de gezondheid. Of een stof veilig of schadelijk is, is puur afhankelijk van de dosis waarin het wordt gebruikt.
Natuurlijke of niet-natuurlijke ingrediënten: ze worden op dezelfde manier getest voor cosmetica en volgens dezelfde strenge maatstaven beoordeeld op veiligheid. Als er wordt getwijfeld of een stof veilig is voor de toepassing in cosmetica, dan wordt hij niet gebruikt.
Internationale standaarden en keurmerken voor natuurcosmetica
In de meeste markten bestaat er geen wettelijke definitie van "natuurlijk" of "biologisch" met betrekking tot cosmetica. Als gevolg, is er een gebrek aan consensus over hoe dergelijke claims onderbouwd moeten worden. Gezien de groeiende vraag van consumenten naar natuurcosmetica en de behoefte naar meer duidelijkheid over natuurgerelateerde cosmetica claims, ontstond er een noodzaak om geloofwaardige, transparante en wetenschappelijk onderbouwde criteria op te stellen voor natuurlijk en biologische cosmetische producten. De industrie was van mening dat deze behoeften het best vervuld konden worden met een
ISO-norm.
In 2016 heeft ISO de
Guidelines on technical definitions and criteria for natural and organic cosmetic ingredients and products, gepubliceerd. De richtlijn bestaat uit twee delen.
ISO 16128-I (Definitions for ingredients) biedt de richtlijnen over definities voor natuurlijk en organische cosmetica ingrediënten.
ISO 16128-II (Criteria for ingredients and products) beschrijft benaderingen voor het berekenen van indexen van natuurlijke, natuurlijke oorsprong, organische en organische oorsprong die van toepassing zijn op de in de ingrediëntcategorieën gedefinieerd in ISO 16128-1.
Daarnaast zijn er in Europa verschillende belangrijke private instanties die richtlijnen hebben opgesteld voor natuurcosmetica; bijvoorbeeld BDIH en ECOCERT, de COSMOS-standard en de NaTrue-standard.
Producten die deze milieukeurmerken dragen bevatten natuurlijke grondstoffen zoals plantaardige olie, vetten en wassen, kruidenextracten of etherische oliën en aroma’s uit gecontroleerde biologische verbouw of wildernis conform de gestelde richtlijn. Van belang zijn hierbij:
- het gebruik van een minimaal percentage natuurlijke ingrediënten
- zorgvuldige keuze van de verwerkte plantaardige grondstoffen
- ecologische verdraagzaamheid van ieder product
- milieu- en hulpbronbesparende productieprocessen
- biologische afbreekbaarheid van grondstoffen
Producten met milieukeurmerken zijn (ook in Nederland) te koop bij onder meer natuurvoedingswinkels, reformzaken en grote drogisterijen.
COSMOS-standard
De COSMOS-standard is een samenwerkingsverband tussen de grote certificatieorganen voor organische en natuurlijke cosmetica. De standaard is gesticht door de keurmerken BDIH (uit Duitsland), Cosmebio (uit Frankrijk), ECOCERT (uit Frankrijk), ICEA (uit Italië), en de Soil Association (uit Groot Brittannië) en nu een van de meest gebruikte labels voor cosmetica. COSMOS-standard heeft op
haar website de standaard gepubliceerd en maakt een onderscheid tussen 'COSMOS Organic' en 'COSMOS Natural' (wanneer het percentage organische ingrediënten te laag is, maar wel aan alle andere standaarden voldoet).
BDIH
De Federatie van Duitse Industrie en Handelsondernemingen voor geneesmiddelen, reformwaren, voedingssupplementen en lichaamsverzorging (de BDIH) heeft een richtlijn opgesteld die het begrip natuurcosmetica voor de gebruiker verheldert. In 1996 ontwikkelde de
BDIH richtlijnen voor gecontroleerde natuurcosmetica. Het label verwerpt genetische manipulatie en modificatie.
Cosmebio
Cosmebio is een Frans keurmerk met richtlijnen wanneer cosmetica natuurcosmetica mogen zijn, ook is er aandacht voor milieuvriendelijke productie. Het betrekt naar eigen zeggen de gehele levenscyclus van het cosmetisch product. De biologische aspecten van het keurmerk worden onafhankelijk gecontroleerd, door Ecocert. Er zijn drie verschillende labels, ieder met eigen voorwaarden.
ECOCERT
ECOCERT is een Franse controle- en certificatieorganisatie die zich richt op ecologische en organische productie van voedingsmiddelen, cosmetica en kleding. ECOCERT heeft voor cosmetica richtlijnen opgesteld, die het gebruik van natuurlijke bestanddelen met een hoge ecologische kwaliteit en stimuleren.
ICEA
ICEA is de belangrijkste verklarende instantie van natuurlijke cosmetica in Italië. De Italiaanse vereniging van biologische landbouw (AIAB) en het Certificeringsinstituut voor Milieu en Ethiek (ICEA), hebben samen met een groep van fabrikanten leidende beginselen voor natuurlijke en biologische cosmetica ontwikkeld. Cosmetica, die aan de strenge eisen van deze certificeringsinstantie voldoet, ontvangt de status van biologisch. Alle stadia van het productieproces worden gecontroleerd.
Soil Association
Soil Association is een label voor biologische landbouw uit het Verenigd Koninkrijk. Het geeft aan dat de productie op een milieuvriendelijke wijze gebeurt. Het label kan worden teruggevonden op voedingsproducten, textiel en cosmetica. De controle gebeurt door een onafhankelijk controleorganisme.
NaTrue
Natural Cosmetics Standard
Natural Cosmetics Standard (
NCS) is een keurmerk voor natuurlijke cosmetische producten. Het onafhankelijke label bepaalt onder andere de kwaliteit van de ingrediënten in natuurlijke cosmetica. Er zijn vier verschillende labels beschikbaar.
ICADA
Internationaal keurmerk voor natuurlijke en organische cosmetische producten. Gemakkelijk te begrijpen voor de consument en eenvoudige implementatie voor cosmetische bedrijven.
Ecocontrol
Ecocontrol heeft een keurmerk wat garant staat voor het biologische deel in het product. Dit keurmerk wordt in combinatie met ICADA, NCS of Natrue gevoerd.